Bạn có biết, máu của chúng ta không chỉ đơn thuần là một màu đỏ đều như ta thường thấy? Thực chất, máu là một hỗn hợp phức tạp gồm nhiều thành phần, và một trong những chỉ số quan trọng giúp bác sĩ đánh giá sức khỏe của bạn chính là hematocrit. Vậy hematocrit là gì? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc đó một cách chi tiết và dễ hiểu nhất!
Hematocrit là gì?
Hematocrit (HCT), hay còn được gọi là thể tích khối hồng cầu, là tỷ lệ phần trăm thể tích của hồng cầu so với tổng thể tích máu. Nói một cách đơn giản, chỉ số này cho biết lượng hồng cầu đang có trong máu của bạn.
Ví dụ: Kết quả xét nghiệm máu của bạn cho thấy chỉ số hematocrit là 40%. Điều này có nghĩa là trong 100ml máu của bạn có chứa 40ml hồng cầu.
Vai trò của hồng cầu và tầm quan trọng của chỉ số hematocrit
Hồng cầu là những tế bào máu có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ phổi đi khắp cơ thể và mang khí CO2 từ các tế bào về phổi để thải ra ngoài. Do đó, nếu hematocrit quá thấp hoặc quá cao đều có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Tâm, chuyên khoa Huyết học – Truyền máu, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết: “Hematocrit là một trong những chỉ số quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán nhiều bệnh lý khác nhau. Việc theo dõi định kỳ hematocrit giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và có biện pháp can thiệp kịp thời.”
Nguyên nhân gây ra chỉ số hematocrit bất thường
1. Hematocrit thấp:
- Thiếu máu do thiếu sắt, thiếu vitamin B12, acid folic.
- Bệnh lý về tủy xương (ung thư máu, suy tủy).
- Chảy máu (rong kinh, xuất huyết tiêu hóa).
- Bệnh lý thận mạn tính.
2. Hematocrit cao:
- Mất nước (do tiêu chảy, nôn mửa, sốt cao).
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).
- Bệnh tim bẩm sinh.
- Sử dụng thuốc lợi tiểu.
Khi nào cần xét nghiệm hematocrit?
Bạn nên đi xét nghiệm hematocrit khi có những dấu hiệu bất thường như:
- Mệt mỏi, da xanh xao, khó thở.
- Chóng mặt, đau đầu, ngất xỉu.
- Tay chân lạnh, tê bì.
- Chảy máu bất thường.
- Khó tập trung, giảm trí nhớ.
Kết luận
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hematocrit là gì và tầm quan trọng của chỉ số này đối với sức khỏe. Hãy theo dõi định kỳ hematocrit của mình để sớm phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn.
