Viêm họng, một cái tên nghe quen thuộc đến mức đôi khi chúng ta chủ quan bỏ qua. Từ trẻ nhỏ đến người lớn, ai trong chúng ta mà chưa từng trải qua cảm giác ngứa rát, khó chịu nơi cổ họng?
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về viêm họng, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu để trang bị kiến thức bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình nhé!
Viêm họng là gì? Phân loại viêm họng
Bạn có biết, có tới 90% trường hợp viêm họng là do virus gây ra? Bác sĩ Nguyễn Văn A, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện X cho biết, viêm họng là tình trạng niêm mạc họng bị viêm nhiễm do virus, vi khuẩn hoặc các tác nhân kích thích khác.
Dựa vào tình trạng viêm, viêm họng được phân thành các loại chính sau:
- Viêm họng cấp tính: Thường do virus gây ra, kéo dài 1-2 tuần. Nếu không được điều trị dứt điểm, viêm họng cấp tính có thể tiến triển thành mãn tính.
- Viêm họng mạn tính: Kéo dài và tái phát nhiều lần trong đời.
- Viêm họng hạt: Là dạng viêm họng mạn tính quá phát, hình thành các hạt ở thành sau họng.
Nguyên nhân gây viêm họng thường gặp
Viêm họng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số “thủ phạm” phổ biến nhất:
1. Virus: Chiếm đến 90% các trường hợp viêm họng, thường gặp nhất là virus cảm cúm, sởi, quai bị, thủy đậu.
2. Vi khuẩn: Viêm họng do vi khuẩn thường nặng hơn do virus, điển hình là viêm họng liên cầu khuẩn.
3. Dị ứng: Phản ứng của hệ miễn dịch với các tác nhân như bụi, phấn hoa, lông động vật…
4. Không khí khô lạnh: Gây khô rát, ngứa ngáy cổ họng, đặc biệt phổ biến vào mùa đông.
5. Các chất kích thích: Khói thuốc lá, hóa chất tẩy rửa, ô nhiễm không khí…
6. Tác động cơ học: La hét, nói to trong thời gian dài, dị vật đường thở…
7. Bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản (GERD): Axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây tổn thương niêm mạc họng.
8. Hệ miễn dịch suy yếu: Người nhiễm HIV, người lớn tuổi, trẻ nhỏ… dễ mắc viêm họng hơn do hệ miễn dịch suy yếu.
9. Khối u: Khối u vùng họng có thể gây viêm loét, đau rát.
triệu chứng viêm họng
Hình ảnh minh họa: Triệu chứng viêm họng
Triệu chứng viêm họng thường gặp
Viêm họng thường gây ra các triệu chứng khó chịu như:
- Đau họng: Đau rát, đặc biệt khi nuốt, có thể lan lên tai.
- Khó nuốt: Cảm giác vướng víu, đau khi nuốt thức ăn, nước bọt.
- Ho: Ho khan hoặc ho có đờm, đặc biệt vào buổi sáng.
- Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao tùy nguyên nhân.
- Khàn tiếng: Mất tiếng hoặc thay đổi giọng nói.
- Hạch bạch huyết sưng: Hạch ở cổ sưng đau khi chạm vào.
Biến chứng nguy hiểm của viêm họng
Tuy là bệnh lý thường gặp, nhưng không nên chủ quan với viêm họng. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời:
- Viêm tai giữa: Đặc biệt phổ biến ở trẻ nhỏ do cấu tạo tai mũi họng.
- Viêm phế quản, viêm phổi: Viêm nhiễm lan xuống đường hô hấp dưới.
- Áp xe quanh amidan: Hình thành ổ mủ nguy hiểm.
- Viêm xoang: Viêm nhiễm lan lên xoang.
- Nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn xâm nhập vào máu, đe dọa tính mạng.
- Sốt thấp khớp: Gây tổn thương khớp, van tim.
- Viêm cầu thận cấp: Gây tổn thương thận.
Điều trị viêm họng hiệu quả
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
1. Điều trị viêm họng do virus:
- Chủ yếu điều trị triệu chứng: nghỉ ngơi, uống nhiều nước, súc họng nước muối, dùng thuốc hạ sốt, giảm đau…
- Kháng sinh không có tác dụng với virus.
2. Điều trị viêm họng do vi khuẩn:
- Sử dụng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
- Uống đủ liều, đúng giờ, kể cả khi triệu chứng đã thuyên giảm.
- Tuyệt đối không tự ý mua thuốc kháng sinh điều trị.
3. Điều trị viêm họng tại nhà:
Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp hỗ trợ sau tại nhà:
- Súc họng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng.
- Uống nhiều nước ấm, có thể pha thêm chanh, mật ong.
- Bổ sung vitamin C từ trái cây tươi.
- Chườm ấm vùng cổ họng.
- Ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ nuốt.
- Tránh ăn đồ cay nóng, thức ăn cứng, nhiều dầu mỡ.
- Hạn chế nói to, la hét.
các loại viêm họng hiện nay
Hình ảnh minh họa: Các loại viêm họng
Phòng ngừa viêm họng
Phòng bệnh hơn chữa bệnh! Bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc viêm họng bằng cách:
- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Che miệng khi ho, hắt hơi.
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực, tai, mũi, họng.
- Uống đủ nước.
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ.
- Bỏ thuốc lá.
- Hạn chế rượu bia, đồ uống có cồn.
- Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống lành mạnh, giàu rau xanh, trái cây tươi.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý tiềm ẩn.
Kết luận
Viêm họng tuy phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Hi vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về bệnh viêm họng. Hãy chủ động phòng ngừa và thăm khám bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình nhé!
Để tìm hiểu thêm về các bệnh lý Tai Mũi Họng khác, bạn có thể xem thêm bài viết [Viêm Amidan: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị](link bài viết liên quan).
